وقتی آموزش رنگ خلاقیت می‌گیرد؛ تاثیر روش‌های نوین بر دنیای کودکان
یک متخصص روانشناسی بالینی با اشاره به اهمیت انگیزه در یادگیری کودکان بر تاثیر روش های نوین آموزشی برای ایجاد اشتیاق، خلاقیت و لذت کشف در این گروه سنی و نقش آن بر پیشرفت تحصیلی تاکید کرد.
دکتر پگاه فرخ زاد در خصوص اهمیت انگیزه یادگیری در کودکان گفت: انگیزه موتور محرک یادگیری است، کودکی که انگیزه داشته باشد نه تنها در فرآیند یادگیری فعال‌تر می‌شود بلکه از آن لذت می‌برد.
وی افزود: کودکان بدون داشتن این فاکتور حتی اگر در بهترین مدارس درس بخوانند یا معلمان متخصص و ماهر داشته باشند باز هم پیشرفت تحصیلی چندانی نخواهند داشت.
فرخ زاد در خصوص مقایسه روش های نوین و سنتی یادگیری کودکان بیان کرد: در روش‌های سنتی معمولا آموزش بر پایه سخنرانی معلم و تکرار مطالب است که کودک در این روش نقش نسبتا منفعلی دارد در نتیجه باعث می‌شود یادگیری کسل کننده باشد.
این روان درمانگر کودک و نوجوان ادامه داد: در روش‌های سنتی چون کمتر به علاقه و سبک یادگیری کودک توجه می‌شود انگیزه درونی او نیز کاهش می یابد اما در روش‌های نوین کودک در مرکز فرآیند یادگیری قرار می‌گیرد.
وی اضافه کرد: ویژگی‌های روش‌های نوین شامل یادگیری مشارکتی، استفاده از فناوری های آموزشی، بازی محور بودن و پروژه محور بودن است و به جای اینکه کودک فقط شنونده باشد فعالانه در حال یادگیری است.
فرخ زاد به چند نمونه رایج از روش‌های نوین اشاره کرد و گفت: به عنوان نمونه یادگیری مبتنی بر بازی یعنی استفاده از بازی‌های آموزشی برای تقویت مفاهیم مختلف، فناوری آموزشی یعنی به کارگیری نرم افزارها و ویدیوهای آموزشی در آموزش مسائل مختلف، آموزش پروژه محور یعنی کودک با انجام یک پروژه واقعی یاد می‌گیرد و مهارت حل مساله را پیدا می‌کند و یادگیری مشارکتی یعنی فعالیت گروهی دانش‌آموزان در کشف و حل مسائل مختلف و روش اکتشافی یعنی کودک خودش کشف می‌کند نه اینکه پاسخ آماده را دریافت کند.
این متخصص روانشناسی بالینی در پاسخ به این سوال که این روش ها چگونه باعث افزایش انگیزه یادگیری می‌شوند اظهار کرد: روش های نوین، یادگیری را با بازی، تجربه و هیجان ترکیب می‌کند و کودک وقتی کاربرد آموخته ها را در زندگی واقعی خود تجربه می‌کند انگیزه اش افزایش می یابد، همچنین وقتی کودک در تصمیم گیری و کشف مسائل مختلف مشارکت داده می شود احساس ارزشمندی و استقلال می‌کند که این عوامل باعث افزایش انگیزه درونی کودک خواهد شد.
وی پاسخ به این سوال را که آیا استفاده از فناوری در آموزش همیشه مفید است را منفی اعلام کرد و افزود: این موضوع بستگی به نحوه استفاده دارد به گونه ای که اگر فقط فناوری جایگزین کتاب شود تاثیر زیادی ندارد اما اگر هدفمند و خلاقانه برای تعامل و تصویری سازی و شبیه سازی به کار رود می تواند بسیار موثر باشد.
فرخ زاد در خصوص نقش معلم و نقش والدین در به کارگیری روش‌های نوین و افزایش انگیزه در کودکان اظهار کرد: در روش های نوین معلم صرفا انتقال دهنده دانش نیست بلکه تصویرگر یادگیری است و مسیر را طراحی و شرایط را برای تجربه فراهم و کودکان را راهنمایی می کند که خودشان کشف کنند.
وی ادامه داد: والدین نیز می‌توانند از بازی‌های آموزشی و قصه گویی استفاده کنند که انگیزه بچه ها بالا رفته و در انتخاب موضوعات مطالعه خود آزادی عمل داشته باشند و همچنین محیط مناسب سرشار از پرسش و تجربه برای کودک فراهم کنند و به فعالیت‌های روزمره مانند آشپزی و حتی خرید کردن ربط دهند.
این روان درمانگر کودک و نوجوان در این خصوص که آینده آموزش به روش نوین به چه جهتی خواهد رفت گفت: آینده آموزش شخصی سازی شده و ترکیبی از فناوری و تعامل انسانی خواهد بود و کودک بر اساس علایق و استعدادهای خود یاد می‌گیرد و نقش معلم هدایت کردن و ایجاد انگیزه است.
فرخ زاد به والدین و معلمان توصیه کرد: یادگیری زمانی ماندگار و لذت بخش است که با شوق و اشتیاق و انگیزه همراه باشد پس به جای اینکه صرفا تمرکز بر نمره و نتیجه باشد بهتر است بر مسیر یادگیری، تجربه و کشف کودک باشد.
